ازدواج در ایل بختیاری

ازدواج در ایل بختیاری:

ازدواج در ایل غیور بختیاری به پنج صورت انجام می شود.1-ازدواج ناف برون2-ازدواج خون بس3-ازدواج گا به گا4-ازدواج فامیلی5-ازدواج هم بهری.

1-ازدواج ناف برون:

وقتی نوزاد دختری به دنیا می آید ناف او را برای نوزاد پسری از اقوام نزدیک که بیشتر از خانواده عمه،خاله،عمو،دایی است می برند.این دو نوزاد طبق رسم و روسوم وقتی بزرگ شدند و به سن ازدواج رسیدند به عقد هم در می آیند.

2-ازدواج خون بس:

بختیاری ها با تکیه بر باور و خلق و خوی خویش در غیرتمندی کمتر ظلم و فشار را تحمل می نماید.چنانچه اجحافی در حق آنان روا می گردید در صدد انتقام بر می آمدند و با بروز هر گونه تنشی ممکن بود نزاعی میان دو طایفه یا دو خانواده بوجود آید که در نتیجه یک نفر از آنها انتقام بر می آمدند و اگر نبود میانجی گری اشخاص خیر و بزرگان ایل این کشت و کشتار و هم چنان تداوم می یافت.اما دخالت بزرگان طایفه های دیگر باعث می گزدید تا جلو هر گونه خونریزی دیگری نیز گرفته شود و برای اینکه بتوانند ضمن پیشگیری از هر گونه اقدام انتقام جویانه زمینه تفاهم نسبی را نیز فراهم آورند.

نخست با بزرگان دو طایفه وارد مذاکره شده و آنگاه با فروکش کردن موضوع نزاها برای اینکه بتوانند هر چه بیشتر دو طایفه دو خانواده را به هم نزدیک تر نمایند و پیوندی خونی بین آنان برقرار کنند.دختر یکی از بستگان نزدیک قاتل را به عقد و ازدواج پسر یا شخصی از خانواده مقتول در می آورند تا شاید بدان وسیله از هر گونه تنش و ستیز بعدی پیشگیری کرده باشند و جلو هر گونه خونریزی مجدد را بگیرند که به آن خون بس نیز می گفتند.

البته اینگونه ازدواج ها همانگونه که از نفس آن بر می آید به دلیل اینکه از روی تمایل قلبی صورت نمی گرفت هیچگاه موفق نبود و چنین دختر یا زنی که جای خون آمده بود همواره مورد نکوهش و آزار و اذیت خانواده شوهر خود واقع می گردید.
اینگونه ازدواج ها در میان بختیاری ها ضرب المثل گردیده اند و هر از گاهی که نزاعی و یا حتی برخورد لفظی بین زن و شوهری بوجود می آمد خانواده زن می گفتند مگر دخترمان جای خون آمده است که اینگونه با او رفتار می کنید.

اینگونه پیوندها اگر چه ممکن است در فروکش کردن نزاع ها حد زیادی تاثیر داشته باشند اما هرگز نمی توانست ازدواج موفقی باشد زیرا انگیزه اینگونه پیوندها نه بر مبنای علاقه بلکه بر اساس مصلحت اندیشی بوده است تا شاید بدان وسیله تنش های بعدی پیشگیری کرده باشند.

3-ازدواج گا به گا:

ازدواج گا به گا در میان ایل بختیاری برخی مواقع وجود داشته است در میان خانواده دختر و پسر مجرد و جوانی وجود داشت بنا به تمایل طرفین هر یک از برادر که از دو خانواده نیز بودند خواهر خود را به ازدواج طرف مقابل در می آورد چنین ازدواجی مشکلات کمتری را در پی داشت زیرا ضمانت تامین سلامت هر یک در سلامت پیوند مقابل گره خورده بود و کمتر اتفاق می افتاد که بین چنین خانواده هایی برخورد جدی روی دهد.زیرا خواهر شخص به وجود آورنده تنش که زن طرف مقابل بود چنین برخوردی را در پیش روی خواهد داشت بنابراین علاوه بر علاقه شخصی انگیزه یاد شده بالا تأثیر بسزایی داشته است.

ازدواج گا به گا به مراتب از ازدواج های ناف برون و خون بس موفق تر بوده است زیرا هم تمایل هر دو طرف و هم ضمانت ازدواج متقابل پشتوانه محکمی به شمار می رفته است.

4-ازدواج فامیلی:

ازدواج فامیلی یکی از ریشه دارترین و پر جمعیت ترین ازدواج ما در ایل بختیاری به شمار می رود گستردگی این نوع ازدواج زبانزد خاص و عام است شدت این ازدواج فامیلی به حدی بوده که هر گاه در خانواده ای پسر جوانی که هنگام ازدواج او فرا می رسید و یکی ازدختران عمو،عمه،خاله،دایی و یا دیگر افراد فامیل نزدیک مجرد بود حق نداشت به خواستگاری دختر بیگانه ای برود زیراعمل او توهین به خانواده های دختر دار آن فامیل محسوب می گردید و چنین عملی را سنت شکنی می دانستند و آنرا مورد نکوهش قرار می دادند.

بنابراین هر گاه چنین جوانانی قصد پیوند زناشویی را می داشتند نخست می باید به خواستگاری یکی از دختران فامیل نزدیک خود می رفتند و اگر در خواست آنان مورد موافقت قرار نمی گرفت آنگاه حق داشتند تا از میان دختران غیر فامیل همسر آینده خویش را برگزینند زیرا معتقد بودند که با ازدواج های فامیلی پیوند خانوادگی آنها پیوسته مستحکم و استوار باقی خواهد ماند و فاصله ای بین آنان ایجاد نمی گردد.

از سویی فرزندان اینگونه خویشاوندی ها از لحاظ ژنتیکی،اجتماعی و فیزیکی از طبقه پایین تری نخواهند بود تا نسل های بعدی دچار تزلزل نگردند این شیوه ازدواج صرف نظر از پاره ای تغییرات جزیی همچنان پا بر جا مانده است و هنوز هم در بسیاری از خانواده ها رعایت می گردد و اگر از لحاظ ژنتیکی مشکلی نداشته باشند قدر مُسلم آن است که در پایداری اتحاد و همبستگی بین طایفه و فامیل موثر خواهد بود.

5-ازدواج هم بهری بودن:

در ازدواج هم بهری بودن اگر شخص مورد نظر از دوران کودکی و یا نوجوانی نزد خانواده ای مشغول کار می شد و شخص صاحب خانه این فرد مورد نظر را به عنوان شریک یا هم بهر قبول می کند به گونه ای که او را در تمام اموال خود همانند فرزندانش شریک بداند و چنانچه شخص مورد نظر از دختر صاحبخانه خواستگاری کند صاحبخانه دختر خود را بدون اینکه از فرد مورد نظر داماد شیر بها و یا مهریه بگیرد دختر خود را به عقد او در می آورد بدون گرفتن هیچ وجه چه از نظر مادی و چه از نظر معنوی و علتش این است که دو نفر همدیگر را قبول دارند و به عنوان رفیق و شریک یکدیگرند.

شما می توانید جزئیات بیشتری را در ویکی پدیا در مورد رسوم ازدواج در ایل بختیاری را دریافت کنید.
برای مشاهده بر روی این لینک کلیک کنید.

همچینین می توانید دیگر رسوم موجود در سایت را از این لینک مشاهده کنید.